สุดยอด 8 วิถีแห่งชีวิต
การรู้จักตนเอง การดำเนินชีวิตให้มีความสุข และประสบความสำเร็จได้อย่างพอดี หรือมีความสมดุลในชีวิตน่าจะเป็นสุดยอดความปรารถนาของทุกคน
ในอดีตการแข่งขันของประเทศหรือค่ายต่างๆ ในโลกแห่งศตวรรษที่ 19 จะเป็นยุคของการล่าอาณานิคมของชาติมหาอำนาจ พอโลกหมุนเข้าสู่ศตวรรษที่ 21 นึกว่าสิ่งเหล่านี้จะล่มสลายไปหมดแล้ว กลับปรากฏว่า เราท่านได้พบความแปลกใหม่ในสิ่งที่ไม่เคยพบหรือสิ่งที่เพิ่งเริ่มจะมีความชัดเจนว่า การเป็นมหาอำนาจของประเทศใดค่ายใดจำเป็นต้องใช้ทุกๆ วิถีทางของเครื่องมือทางกลยุทธ์ที่จะทำให้คงไว้หรือดำรงอยู่ของชาติมหาอำนาจ
สิ่งที่น่าตกใจหรือไม่แน่ใจว่าจะเป็นสิ่งที่ดีหรือไม่ คือ การใช้กลยุทธ์ทางการตลาดมาสร้างการครอบงำหรือโฆษณาชวนเชื่อในลัทธิ นิกาย ศาสนา การเมือง และวัฒนธรรมในองศาที่สูงมากขึ้น จากเดิมที่ตีกรอบเฉพาะเพียงผลิตภัณฑ์ สินค้า และบริการเท่านั้น
โลกตะวันออกมีความยิ่งใหญ่ และเป็นบ่อเกิดของอารยธรรมมาก่อนชาติตะวันตก (จะดูจากปี พ.ศ.ก็ได้ครับ ประเทศไทยตอนนี้ปี พ.ศ.2547 ขณะที่ ค.ศ.เพิ่ง 2004) แต่มาถดถอยลงในยุคล่าอาณานิคม แต่กำลังจะกลับขึ้นใหม่โดยมีญี่ปุ่น จีน อินเดีย เกาหลีใต้ ได้ก้าวขึ้นมาเป็นผู้นำด้านอารยธรรมด้านเทคโนโลยีชั้นสูงในปัจจุบันนี้
ต้องบอกก่อนว่า หลักการทางด้านความเชื่อพฤติกรรมของคนส่วนใหญ่แล้วโลกตะวันออกมีมาก่อนโลกตะวันตก แต่ไม่ได้ถูกจัดระบบระเบียบมาเสนอใหม่อย่างหลายๆ เรื่องที่ทราบกันอยู่ ใครก็ตามที่ยังหาตัวตนหรือยังค้นไม่พบว่า ความจริงของชีวิตนี้เป็นอย่างไร และอะไรมีค่ายิ่งกว่าสิ่งที่มนุษย์ปรารถนาในเงินและยศฐาบรรดาศักดิ์ (ลาภ ยศ สุข สรรเสริญ) เราจะไปเชื่อถือบุคคลเหล่านี้ได้อย่างไร
สิ่งที่เป็นสุดยอด 8 วิถีแห่งชีวิตที่ผู้เขียนจั่วหัวเรื่องไว้เป็นสุดยอดแห่งหนทางอันประเสริฐ 8 ประการที่มีการเรียนและสอนตั้งแต่ผู้เขียนเรียนในชั้นมัธยมศึกษา ซึ่งในทางพุทธศาสนาจะเรียกว่า อริยมรรคหรือ มรรคมีองค์ 8 แปลว่า ทางมีองค์แปดประการอันประเสริฐ (The Noble Eightfold Path: อ้างจากพจนานุกรมพุทธศาสตร์ฉบับประมวลธรรมของท่านพระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตโต), 2541)
แล้ว สุดยอด 8 วิถีแห่งชีวิตนี้มีอะไรบ้าง ผู้เขียนจะอธิบายหยิบมาเสนอในภาษาที่เข้าใจง่ายๆ ดังนี้
1) เห็นชอบ (Right View, Right Understanding) ได้แก่ ความรู้ในอริยสัจ 4 คือ ทุกข์ สมุทัย นิโรจ และมรรค ซึ่งเราๆ มักจะได้ยินผู้ใหญ่ชอบพูดกันว่า เกิด แก่ เจ็บ และตายนั่นเอง
ถ้าจะเปรียบเทียบง่ายๆ เช่น มีปัญหาหรือความทุกข์ สภาพที่บกพร่องขาดแก่นสาร ไม่พอใจในชาติกำเนิด สิ่งที่ไม่รัก พลาดผิดหวัง ก็หาสาเหตุ (สมุทัย) ซึ่งเป็นสิ่งที่มนุษย์มีคือ ความอยากนั่นเอง (อยากมี อยากรวย อยากรัก อยากชอบ ฯลฯ) จึงต้องหาทางดับทุกข์ (นิโรธ) โดยไม่ต้องตกอยู่ในภาวะของตัณหาหรือความอยาก ถ้าจำกัดได้ก็เป็นอิสระ สงบ ปลอดโปร่ง หลุดพ้น และสุดท้ายการดับทุกข์ (มรรค) ข้อปฏิบัติให้ถึงการหลุดพ้นหรือความดับทุกข์
2) ดำริชอบ (Right Thought) เป็นความนึกคิดที่ดีงาม ปลอดจากความอยาก ความพยาบาทและการเบียดเบียนคนอื่น ซึ่งก็คือความนึกคิดในการเสียสละ เมตตา ไม่ขัดเคือง หรือมองคนในแง่ร้าย มีความกรุณา ไม่คิดร้ายหรือทำลายบุคคลอื่น
3) เจรจาชอบ (Right Speech) เป็นความประพฤติชอบด้วยวาจา พูดจาดี วลีไพเราะ ไม่กล่าวร้าย เสียดสี ด่าทอผู้ใด
4) กระทำชอบ (Right Action) เป็นความประพฤติชอบทางกายคือ งดเว้นและประพฤติ ตนให้ห่างไกลจากการฆ่าสัตว์ตัดชีวิต ประพฤติผิดศีลธรรม ไม่ลักขโมยสิ่งของผู้อื่น
5) เลี้ยงชีพชอบ (Right Livelihood) เป็นการดำรงชีวิตโดยการทำมาค้าขาย ประกอบอาชีพอย่างสุจริต เช่น ถ้าคิดจะเป็นเถ้าแก่ก็เริ่มต้นไปศึกษาหาความรู้ เก็บออมสะสมเงินทุน หลังจากนั้นก็วิเคราะห์ความเป็นไปได้ถ้ามีโอกาสสำเร็จจึงค่อยๆ ทำธุรกิจเริ่มต้นแต่น้อยๆ ก่อน ค่อยขยายตัวเติบโตในอนาคต
6) เพียรชอบ (Right Effort) คือ เป็นความเพียรในการที่จะละหรือกำจัดสิ่งที่ไม่ควรพูด ไม่ทำความผิด ทำให้เกิดศีลธรรมความงามและรักษาความดี หรือสิ่งที่ทำดีให้เกิดขึ้นอย่างเจริญยิ่งๆ ขึ้นไป
7) ระลึกชอบ (Right Mindfulness) การมีสติเป็นที่ตั้งไม่ว่าจะทำสิ่งใด การงานอะไร หรือประกอบอาชีพสุจริตใดจะต้องให้รู้เห็นตามความเป็นจริงที่มันเป็นของมันอยู่ ไม่มีรัก โลภ โกรธ หลง ฟุ้งซ่านหรือขาดสมาธิ
8) ตั้งจิตมั่นชอบ (Right Concentration) มีสภาพของจิตใจที่แน่วแน่โดยรู้ในสิ่งที่เข้าใจถึงความจริงและความเป็นไปของโลก มีสติยั้งคิด ปล่อยวางและรู้จักพอ ซึ่งทั้งหมดนี้เกิดจากการนำวิถีแห่งความสำเร็จของชีวิตมาใช้ได้อย่างถูกต้อง
ใครที่ตื่นเต้นกับนิสัย 7+1 ประการ ตามโฆษณาในขณะนี้หรือค้นหาพลังจิต หรือเพิ่งรู้ว่าชีวิตที่แท้จริงเป็นอย่างไร (อาจจะยังไม่ค้นพบความจริงอันประเสริฐนี้ก็ได้)
สุดยอด 8 วิถีแห่งชีวิตที่รอการนำไปปฏิบัติเพื่อให้สมดังคำที่ว่า "พุทธะ" แปลว่า "ผู้ตื่นแล้ว" หรือ "ผู้ตื่นอยู่" ดังนั้นจึงขอให้เราท่านได้มีสติเป็นที่ตั้ง และเดินชีวิตไปตามมรรคาอันประเสริฐ 8 ประการนี้ครับ!!
ดนัย เทียนพุฒ กรุงเทพธุรกิจ วันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2547
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น